Wymiar dzienny urlopu osoby zatrudnionej w niepełnym etacie przeliczany jest proporcjonalnie do jej wymiaru czasu pracy. Po ustaleniu liczby dni urlopu w ten sposób następuje jego przeliczenie na godziny, przyjmując 8 godzin za dzień urlopu. Następnie urlop udzielany jest w wymiarze godzinowym, odpowiadającym zaplanowanej liczbie godzin pracy w dniach, w których wykorzystywany jest urlop.
Pracownik ma prawo rocznie do:
- 20 dni urlopu, jeżeli jego „urlopowy” staż pracy wynosi krócej niż 10 lat,
- 26 dni urlopu, jeżeli jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wliczamy okresy zatrudnienia w oparciu o stosunek pracy, inne okresy zaliczane do stażu pracy na mocy konkretnego przepisu prawnego (np. okres pracy w gospodarstwie rolnym jako domownik). Wliczamy również pewne okresy z racji zakończenia ostatniego etapu edukacji (na zasadach wskazanych w art. 155 kodeksu pracy, np. 8 lat w związku z ukończeniem studiów).
Urlopu udziela się w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Urlop przeliczany jest na godziny przyjmując 1 dzień urlopu = 8 godzinom.
Przeliczenie dni urlopu niepełnoetatowca
Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę wymiar urlopu określony w oparciu o staż urlopowy. Przy obliczeniach niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Przykład:
Pracownik zatrudniony jest na 1/5 etatu. Ma prawo rocznie do 26 dni urlopu.
26 dni x 1/5 = 5,2 dnia. Po zaokrągleniu w gorę do pełnego dnia pracownikowi przysługuje 6 dni urlopu rocznie.
Dokonujemy tego przeliczenia na etapie ustalania samego wymiaru urlopu. Udzielanie urlopu – o czym poniżej – następuje po przeliczeniu dni na godziny.
Zaokrąglenie w górę do pełnego dnia następuje zawsze, gdy sama proporcja daje niepełny dzień, niezależnie od wartości po przecinku.
Przykład:
Pracownik jest zatrudniony na 1/25 etatu. Ma 20 letni staż pracy.
26 x 1/25 = 1,04 dnia. Konieczne jest zaokrąglenie w górę do 2 dni i następnie dopiero przeliczenie na godziny. W rezultacie ma prawo do takiego samego wymiaru urlopu, jak np. osoba zatrudniona na 1/15 etatu (26 x 1/15 = 1,733…, czyli również 2 dni).
Udzielanie urlopu
Osób zatrudnionych w niepełnym etacie dotyczy także zasada udzielania urlopów wypoczynkowych w wymiarze godzinowym, po uprzednim przeliczeniu ich rocznego wymiaru urlopu na godziny.
Przykład: Pracownik zatrudniony na ½ etatu ma 15 letni staż pracy. Przysługuje mu rocznie prawo do 13 dni urlopu (½ z 26 dni), co daje rocznie 104 godziny. Osoba ta pracuje pon. – pt. po 4 godziny dziennie. Bierze urlop na poniedziałek i wtorek.
Z rocznej liczby godzin urlopu wykorzysta w tym przypadku łącznie 8 godzin (2 dni urlopu po 4 godziny).
Druga osoba w tej samej sytuacji (pół etatu, 15 letni staż pracy) pracuje według harmonogramów czasu pracy przewidujących pracę zwykle 3 dni w tygodniu – 2 dni po 8 godzin i dzień 4 godzinnej pracy. W danym tygodniu ma zaplanowane w poniedziałek i środę po 8 godzin, we wtorek 4 godziny. Bierze urlop na poniedziałek i wtorek. Z rocznej puli godzinowej urlopu wykorzysta 12 godzin.
Wymiary roczne urlopów wypoczynkowych w przypadkach kilku, najczęściej występujących części etatu:
- pracownik zatrudniony na 1/2 etatu ma prawo do:
- 10 dni urlopu (20 dni : 2), czyli 80 godzin albo
- 13 dni (26 dni : 2), czyli 104 godzin,
- pracownik zatrudniony na 3/4 etatu jest uprawniony do:
- 15 dni urlopu (20 dni × 3/4 ), czyli 120 godzin albo do
- 20 dni (26 dni × 0,75), czyli 160 godzin,
- pracownik zatrudniony na 1/3 etatu jest uprawniony do
- 7 dni urlopu (20 dni : 3), czyli 56 godzin albo
- 9 dni urlopu (26 dni : 3), czyli 72 godzin,
- pracownik zatrudniony na 1/4 etatu jest uprawniony do:
- 5 dni urlopu (20 dni : 4), czyli 40 godzin albo
- 7 dni (26 dni : 4), czyli 56 godzin.
Zmiana wymiaru czasu pracy w trakcie roku
W razie zmianywymiaru czasu pracy w trakcie roku kalendarzowego, wymiar urlopu wypoczynkowegonależy ustalić odrębnie dla każdego okresu wykonywania pracy w danym wymiarze czasu pracy, stosując odpowiednio przepisy dotyczące urlopu proporcjonalnego.Przy ustalaniu urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi w skali roku. Niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Przykład:
Pracownik jest zatrudniony na pełny etat, od 1 marca strony zmieniły jednak umowę o pracę i od tej chwili jest zatrudniony na 1/2 etatu. Pracownik ten ma prawo do 20 dni urlopu rocznie.
W takim przypadku musimy oddzielnie obliczyć wymiar urlopu za:
- okres zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (styczeń – luty) i
- okres, w którym pracownik był zatrudniony na 1/2 etatu (pozostała część roku).
Należy przy tym pamiętać, że łączny wymiar urlopu wypoczynkowego nie może w roku kalendarzowym przekroczyć w przypadku tej osoby 20 dni.
Za pierwsze dwa miesiące roku przysługuje 4 dni urlopu, co wynika z przeliczenia (niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia):
20 × 2/12 = 3.333…
Za pozostałą część roku pracownik ten ma prawo do 7 dni urlopu, co wynika z przeliczenia (niepełny dzień urlopu zaokrąglamy w górę do pełnego dnia):
(20 × 1/2) × 8/12 = 6,666…
Razem pracownik ma za ten rok prawo do 11 dni urlopu.
Podstawa prawna:
- art. 154 i nast. ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm.)