1 lipca 2022 r. weszła w życie nowelizacja Polskiego Ładu. Wprowadza ona m.in. możliwość zmiany formy opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej, ale tylko:
- z podatku liniowego na podatek według skali,
- z ryczałtu na podatek według skali.
Na wstępie należy wyraźnie podkreślić, że ewentualna zmiana formy opodatkowania w oparciu o przepisy ustawy może mieć istotny wpływ na to, jaka forma opodatkowania będzie przyjęta jako domyślna na 2023 r. Oczywiście stosownej modyfikacji można dokonać do 20 lutego (jeśli pierwszy przychód będzie w styczniu) lub do 20-go dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z działalności gospodarczej w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.
Zmiana z podatku liniowego na podatek według skali
O zmianie należy zawiadomić urząd skarbowy poprzez złożenie w terminie do 2 maja 2023 r. zeznania PIT-36 (jest to zeznanie obowiązujące podatników podatku według skali), w którym zostaną ujęte przychody, koszty i dochód roku 2022. Zapłacone w roku podatkowym zaliczki obliczane w trakcie 2022 r. według zasad właściwych dla podatku liniowego zostaną zaliczone na zaliczki obliczone według skali.
Uwaga: Przeliczenie będzie dotyczyło także składek zdrowotnych (podatnicy podatku liniowego płacą tę składkę w wysokości 4,9 proc. dochodu, zaś podatnicy podatku według skali – w wysokości 9 proc. tego dochodu).
Ważne:
Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego na zasady ogólne, poprzez złożenie zeznania PIT-36, nie spowoduje zmiany formy opodatkowania na 2023 r. - czyli w 2023 r. obowiązującą formą opodatkowania będzie podatek liniowy, chyba że w odpowiednim czasie zostanie złożony wniosek w CEIDG z wyborem podatku według skali lub ryczałtu.
Zmiana z ryczałtu na podatek według skali
Podatnicy, którzy w 2022 r. wybrali opodatkowania przychodów z działalności podatkiem zryczałtowanym, mają możliwość wybrania jednej z dwóch opcji, tj. dokonać zmiany ryczałtu na podatek według skali ze skutkiem na dzień:
- 1 stycznia 2022 r.
- 1 lipca 2022 r.
Decyzję o zmianie ryczałtu na podatek według skali ze skutkiem na dzień 1 stycznia 2022 r. można podjąć po zakończeniu roku. W tym celu, w terminie do 2 maja 2023 r. należy złożyć zeznanie PIT-36, wykazując w nim przychody, koszty i dochód (ew. stratę) z działalności.
Podjęcie takiej decyzji oznacza, że przed złożeniem deklaracji PIT-36, konieczne jest zaprowadzenie i uzupełnienie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w której będą wykazywane przychody i koszty (ryczałtowcy prowadzą wyłącznie ewidencję przychodów i wykazują w niej jedynie przychody).
Ważne:
Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne, poprzez złożenie zeznania PIT-36, nie spowoduje zmiany formy opodatkowania na 2023 r. - czyli w 2023 r. obowiązującą formą opodatkowania będzie ryczałt, chyba że w odpowiednim czasie zostanie złożony wniosek w CEIDG z wyborem podatku wg skali lub podatku liniowego.
Drugie rozwiązanie, czyli możliwość zmiany ryczałtu na podatek według skali ze skutkiem na dzień 1 lipca 2022 r. budzi pewne wątpliwości.
Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 17 ust. 1 ustawy z 9 czerwca: podatnik (…) który w terminie określonym w tym przepisie (czyli do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym) nie złożył oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r., może złożyć w terminie do dnia 22 sierpnia 2022 r. na piśmie oświadczenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (…).
Z przepisu tego wynika więc, że od 1 lipca z ryczałtu może zrezygnować podatnik, który nie złożył oświadczenia o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem w 2022 r. Oczywistym wydaje się, że taką rezygnację mogliby złożyć wyłącznie podatnicy, którzy w 2021 r. byli opodatkowani ryczałtem. Zrezygnować z ryczałtu w 2022 r. nie mógłby zaś podatnik, który 2021 r. nie stosował takiej formy opodatkowania. Art. 17 ust. 1 ustawy z 9 czerwca wydaje się być więc adresowany jedynie do podatników, którzy w 2021 r. byli opodatkowani ryczałtem i nie złożyli oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w 2022 r.
Ministerstwo Finansów przyjęło jednak korzystną dla podatników interpretację, uznając, że prawo do rezygnacji z ryczałtu ma każdy podatnik objęty w 2022 r. tą formą opodatkowania. Takie informacje są obecnie udzielane na infolinii podatkowej Krajowej Informacji Skarbowej.
Zgodnie z powyższym, wybór tej opcji, czyli zmiana ryczałtu na podatek według skali ze skutkiem na dzień 1 lipca 2022 r. skutkuje tym, że za styczeń-czerwiec będzie pozostawione rozliczenie ryczałtowe, zaś za lipiec-grudzień należy rozliczać się według skali. Pamiętać należy o tym, że na dzień dzisiejszy, tj. w oparciu o przepisy ustawy z 9 czerwca – podatnik, który zdecydował się na wybór tego rozwiązania, nie ma już możliwości opodatkowania ryczałtem przychodów z całego roku.
Konsekwencją wyboru tej opcji jest:
- opłacanie składek zdrowotnych począwszy od lipca 2022 r. w wysokości 9 proc. dochodu,
- możliwość skorzystania z pełnej kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 tys. zł oraz pełnej kwoty I progu podatkowego w wysokości 120 tys. zł (czyli dopiero po przekroczeniu 30 tys. dochodu będzie naliczany podatek 12 proc., zaś dopiero po przekroczeniu 120 tys. od nadwyżki ponad tę kwotę będzie naliczany podatek 32 proc.). Na uwadze należy tu mieć to, że opodatkowanie według skali obejmuje nie tylko dochody z działalności gospodarczej, ale także m.in. z umowy o pracę, zlecenia, zasiłków czy emerytury,
- konieczność złożenia dwóch zeznań rocznych (PIT-28 oraz PIT-36),
- prowadzenia dwóch ewidencji księgowych: ewidencji przychodów za okres 01.01-30.06.2022 r. oraz podatkowej księgi przychodów i rozchodów za okres 01.07-31.12.2022 r.
Uwaga: O wyborze tej formy opodatkowania należy pisemnie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego. Przepisy nie przewidują składania tego zawiadomienia poprzez zmianę wpisu w CEIDG. Ostateczny termin mija 22 sierpnia 2022 r.
Ważne:
Rezygnacja z opodatkowania ryczałtem na rzecz skali podatkowej zgłoszona do 22 sierpnia 2022 r. dotyczy także lat następnych, chyba że podatnik w kolejnym roku wybierze inną formę opodatkowania.
Przykładowy wzór zawiadomienia o wyborze opodatkowania według skali od 1 lipca 2022 r.
Oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
Na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1265) oświadczam, że rezygnuję z opodatkowania przychodów osiągniętych z pozarolniczej działalności gospodarczej w okresie od dnia 1 lipca 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Podstawa prawna:
- art. 17 ust. 1 ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 1265 ze zm.)