Głośne od pewnego czasu rozwiązanie określane mianem „wakacji składkowych” ma już podpis Prezydenta, co oznacza, że z fazy projektu weszło w fazę, w której przedsiębiorcy mogą oczekiwać na rozpoczęcie obowiązywania nowych przepisów. Rozwiązanie to będzie sprowadzać się do zwolnienia z opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe przedsiębiorcy, który wystąpi z odpowiednim wnioskiem. Ważne jest jednak, że zwolnienie będzie mogło być stosowane w jednym miesiącu w roku.
Kto może skorzystać ze zwolnienia z ZUS?
Nowe zwolnienie skierowane jest do mikroprzedsiębiorców wpisanych do CEIDG, którzy:
- w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku mieli zgłoszonych do ubezpieczeń nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych (w tym także siebie samych),
- w ostatnich dwóch latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnęli przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnęli roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro,
- nie wykonywali pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy w roku poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku, w którym złożyli ten wniosek do dnia jego złożenia,
- podlegali ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku.
Takie skonstruowanie nowego zwolnienia powoduje, że duże przedsiębiorstwa będą z niego wyłączone – założeniem „wakacji” jest pomoc przede wszystkim mniejszym, jednoosobowym biznesom. Ponadto warunek, zgodnie z którym nie można wykonywać pracy na rzecz byłego pracodawcy ma zapobiegać – jak wynika z wyjaśnień Ministerstwa Rozwoju i Technologii – „wypychaniu” pracowników na samozatrudnienie.
Zasady korzystania z wakacji składkowych
Aby móc skorzystać z wakacji składkowych, przedsiębiorca będzie musiał złożyć wniosek za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym ZUS (ZUS PUE) w formie dokumentu elektronicznego.
Wniosek składany będzie w miesiącu poprzedzającym wybrany przez przedsiębiorcę miesiąc zwolnienia – oznacza to, że jeśli przedsiębiorca będzie chciał skorzystać z wakacji składkowych w grudniu, wniosek musi złożyć w listopadzie. Jednocześnie przedsiębiorcy muszą pamiętać o obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania z wakacji składkowych w obowiązującym terminie, czyli do 20. dnia następnego miesiąca (w podanym powyżej przykładzie – do 20 stycznia).
Jakich składek dotyczyć będzie zwolnienie?
Przedsiębiorca będzie mógł za jeden, wybrany przez siebie miesiąc w roku kalendarzowym nie płacić składek na:
- własne ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe,
- ubezpieczenie chorobowe, jeśli wcześniej zostało zdeklarowane jego opłacanie,
- Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienie będzie dotyczyć jedynie składek przedsiębiorcy prowadzącego działalność – za pracowników przedsiębiorca będzie miał obowiązek opłacać składki. Wakacje składkowe nie będą dotyczyć składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Co ważne, za miesiąc korzystania z wakacji składkowych przez przedsiębiorcę nie zostaje on nagle bez ubezpieczenia społecznego – zgodnie z przepisami nowelizacji, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe są finansowane w ramach dotacji budżetu państwa do FUS. Tym samym zachowana zostanie ciągłość w ubezpieczeniach społecznych przedsiębiorcy.
Rozpatrzenie wniosku
Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozstrzygnie o zwolnieniu przedsiębiorcy z opłacania składek. Jeśli w całości uwzględni wniosek, wówczas nie będzie wydawana decyzja administracyjna. Jedynie w przypadku, gdy rozstrzygnięcie nie będzie uwzględniać w całości lub w części złożonego wniosku albo gdy ZUS stwierdzi, że płatnik składek nie spełnia warunków do skorzystania ze zwolnienia, w takiej sytuacji organ wyda decyzję.
Ustawa wejdzie w życie 1 listopada 2024 r. Oznacza to, że pierwszym miesiącem, za który będzie można skorzystać z wakacji składkowych będzie grudzień 2024 r.
Uwaga: Kwoty składek na ubezpieczenia społeczne zwolnione z obowiązku ich opłacenia za wybrany miesiąc kalendarzowy są zwolnione u przedsiębiorcy z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Podstawa prawna:
- art. 1 ustawy z 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 863)