Zbliżają się terminy wejścia w życie przepisów dotyczących e-doręczeń (czyli doręczeń elektronicznych). Zarówno podmioty publiczne (jak organy administracji rządowej czy jednostki samorządu terytorialnego), jak i podmioty niepubliczne – wpisane do KRS i CEIDG – będą zobowiązane do posiadania adresów do doręczeń elektronicznych. Ponieważ będzie to obowiązkowe, należy już teraz zwrócić uwagę na ten temat, tak by mieć odpowiedni czas na wdrożenie systemów w swoich firmach. E-Doręczenia będą wykorzystywane przede wszystkim w kontaktach urzędów z podmiotami prowadzącymi działalność, ale także urzędów między sobą. Ma to usprawnić komunikację, pozwalając na odbiór korespondencji w każdym miejscu i o każdej porze – jedynie niezbędny będzie dostęp do internetu.
Czym są e-Doręczenia? Jest to elektroniczny odpowiednik listu poleconego za potwierdzeniem odbioru i są temu równoważne. Każdy podmiot korzystający z e-Doręczeń będzie posiadał adres do doręczeń elektronicznych składający się z ciągu znaków, który będzie nadawany indywidualnie. Adres ten będzie jawny – widoczny będzie zarówno w Krajowym Rejestrze Sądowym, jak i w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W przypadku osób nieposiadających adresów dostępna będzie usługa hybrydowa (elektroniczno-papierowa) polegająca na tym, że urząd wysyłać będzie dokument elektronicznie, ten zaś będzie trafiał na pocztę, gdzie będzie drukowany i wysyłany do adresata.
Wdrożenie e-Doręczeń przez podmioty wpisane od KRS oraz CEIDG będzie obowiązkowe, jednak różne są terminy obowiązujące dla poszczególnych grup. Minister cyfryzacji w komunikacie z 29 maja 2023 r. określił termin obowiązujący dla niektórych podmiotów. Najszybciej, bo od 10 grudnia 2023 r. obowiązkowo posiadać adres do e-Doręczeń muszą osoby wykonujące zawody zaufania publicznego, takiej jak: adwokat, radca prawny, doradca podatkowy, doradca restrukturyzacyjny, rzecznik patentowy czy notariusz, jak również podmioty niepubliczne wpisywane do Krajowego Rejestru Sądowego od dnia 10 grudnia 2023 r. Co istotne, po 10 grudnia wniosek składany do KRS będzie „wymuszał” na podmiotach założenie skrzynki do doręczeń elektronicznych.
Inna data obowiązuje podmioty, które były wpisane do KRS przed 10 grudnia 2023 r. – dla takich podmiotów terminem, do którego muszą posiadać adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych, jest 10 marca 2024 r. Wynika to wprost z art. 151 ust. 1 ustawy z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, który to określa termin na zrealizowanie obowiązków w zakresie posiadania adresu jako trzy miesiące od dnia określonego w komunikacie. Natomiast – jak już wyżej wskazano – komunikat ministra cyfryzacji wskazuje 10 grudnia jako dzień od którego określone podmioty muszą stosować Krajowy System Doręczeń Elektronicznych.
Zarówno podmioty składające wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności gospodarczej po 31 grudnia 2023 roku, jak i podmioty wpisane przed 31 stycznia 2023 r., ale składające w okresie od dnia 30 września 2025 r. do dnia 30 września 2026 r. wniosek o zmianę wpisu, mają obowiązek przekazać dane niezbędne do utworzenia adresu do doręczeń w ramach publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub przekazać adres do doręczeń elektronicznych powiązany z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz danych niezbędnych w celu wpisania tego adresu do bazy adresów elektronicznych. Ponadto druga z wymienionych kategorii podmiotów (czyli składające w określonym czasie wniosek o zmianę wpisu w CEIDG) ma jednocześnie obowiązek wystąpienia do ministra właściwego do spraw informatyzacji z wnioskiem o utworzenie adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego.
W odniesieniu do podmiotów wpisanych do CEIDG przez 31 grudnia, jeśli w okresie od 30 września 2025 r. do 30 września 2026 r. nie dokonywały żadnych zmian we wpisie, obowiązek stosowania e-Doręczeń powstanie u nich 1 października 2026 r. Natomiast jeśli wpis działalności gospodarczej osoby fizycznej do CEIDG nastąpi po 1 stycznia 2024 r., wówczas skrzynka do e-Doręczeń będzie musiała być aktywna w momencie rozpoczynania działalności.
Wydawać by się mogło na pierwszy rzut oka, że przejście na korespondencję elektroniczną usprawni kontakty z urzędami i innymi organami władzy publicznej, ale również – co w dzisiejszych czasach – wpłynie na ochronę środowiska poprzez ograniczenie ilości zużywanego papieru. Jednak wiadomo, że w przypadku każdych nowości mogą pojawiać się problemy – również te natury technicznej. Dlatego warto zwrócić uwagę na terminy, od których korzystanie z e-Doręczeń będzie obowiązkowe dla danego podmiotu, a następnie odpowiednie wcześniejsze się do tego przygotowanie.
Podstawa prawna:
- Komunikat ministra cyfryzacji z 29 maja 2023 r. w sprawie określenia terminu wdrożenia rozwiązań technicznych (…) (Dz. U. 2023, poz. 1077)
- art. 151-152 ustawy z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (tekst jedn. Dz.U. 2023, poz. 285 ze zm.)