Nowy rok podatkowy przyniesie nowe ograniczenia w obrocie gotówką.
Stan prawny do końca 2021 r.
1. Transakcje realizowane z osobami fizycznymi – mogą być regulowane w gotówce bez względu na kwotę. Dotyczy to zarówno przyjmowania płatności, jak i regulowania zobowiązań.
Przykład
Zakup samochodu osobowego od przysłowiowego Jana Kowalskiego na podstawie umowy kupna sprzedaży – za kwotę 50.000 zł może być uregulowany w gotówce.
2. Transakcje realizowane z innymi przedsiębiorcami – mogą być regulowane w gotówce tylko do kwoty 15.000 zł. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z działalnością gospodarczą w przypadku, gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł może być realizowane wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy.
Przykład
Zakup samochodu do firmy, w sytuacji gdy dostawcą jest komis samochodowy (przedsiębiorca) za kwotę 50.000 zł musi być uregulowany poprzez wykonanie przelewu.
Stan prawny 2022 r. Transakcje realizowane z przedsiębiorcami – limit obrotu gotówkowego 8000 zł. Transakcje realizowane z osobami fizycznymi – limit obrotu gotówkowego 20.000 zł.
Sankcje za naruszenia
1. Sankcja za naruszenie obowiązku płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego od przedsiębiorcy – brak możliwości zaksięgowania wydatku w koszty podatkowe.
Praktyczne aspekty:
dochodzi zatem, tu do sytuacji, iż wydatek jest poniesiony (zapłacony), przedsiębiorca dysponuje fakturą zakupu, ale nie może jej ująć w kosztach podatkowych.
2. Sankcja za naruszenie obowiązku przyjęcia płatności od osoby fizycznej, w sytuacji, gdy konsument jest zobowiązany do dokonania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego – powstanie po stronie przedsiębiorcy przychodu w wysokości kwoty płatności dokonanej bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Praktyczne aspekty:
przyjęcie płatności powyżej 20.000 zł np. sprzedaż środka trwałego (samochodu) osobie fizycznej za gotówkę – będzie powodowała konieczność zaksięgowania przychodu w równowartości kwoty przyjętej z naruszeniem prawa.
| Ważna uwaga!
Zwracamy Państwa uwagę, iż obowiązek przyjmowania płatności od osoby fizycznej za pośrednictwem rachunku bankowego będzie miał miejsce, jeżeli tzw. jednorazowa wartość transakcji (bez względu na liczbę płatności) będzie przekraczać 20.000 zł. Doskonałym przykładem jednorazowej wartości transakcji jest np. umowa o roboty budowlane na rzecz osoby fizycznej, z której wynika obowiązek wystawienia faktury za wykonane etapy, a co za tym idzie przyjęcie kilku płatności. W takim przypadku nie patrzymy na wartość poszczególnych zapłat a na wartość umowy. Przykład Pan Adam prowadzi firmę budowalną. Jego Klientami są głównie osoby fizyczne zlecające budowę domu, czy przeprowadzenie w nim prac wykończeniowych. Jeżeli Pan Adam przyjmie zlecenie na wykonanie prac remontowych od osoby fizycznej w 2022 r. i strony umówią się, iż wartość robót (całej umowy) to będzie kwota np. 45.000 zł, ale płatna w trzech transzach po zakończeniu poszczególnych prac np. 15.000 zł remont łazienki, 15.000 zł wykonanie gipsów, 15.000 zł wykonanie podłóg to jednorazową wartością transakcji jest tu umowa na kwotę 45.000 zł i każda z przyjmowanych transz płatności powinna być przyjęta w formie przelewu. Jeżeli przedsiębiorca naruszy obowiązek przyjęcia płatności w formie bezgotówkowej kwotę 45.000 zł będzie musiał zaksięgować w SWÓJ przychód i odprowadzić od niej podatek dochodowy (a przypominamy, iż kwota przychodu w przyszłym roku będzie bezpośrednio wpływała także na wysokość zobowiązań w ZUS). |
Nowe obowiązki konsumenta i przedsiębiorcy od 1 stycznia 2022 r.
Nowy obowiązek konsumenta
Konsument jest obowiązany do dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 20.000 zł lub równowartość tej kwoty.
Nowy obowiązek przedsiębiorcy
Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić konsumentowi możliwość dokonania zapłaty w każdym miejscu prowadzenia działalności za pomocą instrumentu płatniczego np. karty, karty zbliżeniowej, usługi BLIK. Obowiązek ten obejmuje przedsiębiorców, którzy mają obowiązek stosować kasy fiskalne.
Ważne!
Od 1 stycznia 2022 r. przedsiębiorca ma obowiązek zapewnić możliwość dokonywania zapłaty w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego, przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z 19.08.2011 r. o usługach płatniczych.
W związku z faktem, iż uregulowanie zapłaty na rzecz innego przedsiębiorcy z naruszeniem przepisów i przyjęcie płatności od osoby fizycznej z naruszeniem przepisów wywołuje konsekwencje podatkowe – będziecie Państwo mieli obowiązek informować biuro rachunkowe o takich sytuacjach. Będą one, bowiem wpływały na wynik finansowy Państwa Firmy. Warto już teraz pomyśleć o przeszkoleniu personelu w omawianym zakresie i przystosowaniu zaplecza technicznego, by uniknąć konsekwencji podatkowych na skutek nieświadomego działania.
Podstawa prawna:
- art. 7b ustawy z 30.05.2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r. poz. 287 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym na dzień 1.01.2022 r.,
- art. 19 pkt 2 i art. 19a ustawy z 6.03.2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym na dzień 1.01.2022 r.,
- art. 14 ust. 2 pkt 22 i art. 22p ust. 1 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym na dzień 1.01.2022 r.
Stan prawny aktualny na dzień 22.11.2021 r.