Choć minął już okres składania rocznych zeznań w podatku dochodowym od osób fizycznych, organy podatkowe w dalszym ciągu odpowiadają na pytania i wątpliwości podatników. Jednym z obszarów, w którym często pojawiają się wątpliwości, jest ulga rehabilitacyjna. Mogą z niej skorzystać osoby niepełnosprawne lub osoby mające na utrzymaniu osobę niepełnosprawne, które poniosły wydatki na rehabilitację lub wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Jej zastosowanie może znacząco wpłynąć na kwotę podatku do zapłacenia.
Brak wspólnego miejsca zamieszkania rodzica z dzieckiem a możliwość skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej
W jednej z najnowszych interpretacji (nr 0113-KDIPT2-2.4011.123.2023.3.MK) organ stwierdził, że brak wspólnego zamieszkiwania rodzica z dzieckiem na stałe nie stoi na przeszkodzie dla możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.
Sprawa dotyczyła mężczyzny, który był ojcem dziecka z orzeczoną niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Od początku roku 2022 syn zmienił miejsce zamieszkania i mieszka wraz z matką pod innym adresem. Opiekę nad dzieckiem sprawuje matka, zaś ojciec opiekuje się dzieckiem co drugi tydzień, w dniach wolnych od pracy od piątku do niedzieli oraz w sytuacjach, gdy zostanie o to poproszony przez matkę dziecka. Wnioskodawca zapytał, czy wydatki poniesione przez niego w związku z opieką sprawowaną nad dzieckiem, tj. zajęcia rehabilitacyjne (logopedyczne), wydatki na samochód dla osoby mającej na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, a także wydatki na turnus rehabilitacyjny w przypadku, gdy faktura została wystawiona na matkę dziecka, może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przychylił się w części do stanowiska wnioskodawcy stwierdzając, że wydatki poniesione na zajęcia rehabilitacyjne oraz wydatki związane z używaniem samochodu osobowego mogą zostać odliczone w ramach ulgi. Natomiast w związku z tym, że faktura za turnus rehabilitacyjny została wystawiona na matkę dziecka, tego wydatku wnioskodawca nie może odliczyć w ramach ulgi. Zdaniem organu, nie został bowiem spełniony warunek udokumentowania wydatku (brak na fakturze za turnus danych wnioskodawcy – nie ma znaczenia fakt, że poniósł on faktyczne opłaty).
Prawidłowe udokumentowanie ma znaczenie
O tym, jak ważne jest prawidłowe udokumentowanie wydatków, przekonała się również podatniczka, która chciała skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną córką. Zwróciła się więc z pytaniem do organu, by upewnić się, że takie uprawnienie jej przysługuje.
W 2022 roku wnioskodawczyni zawarła ze szpitalem umowę na zakup leku dla dziecka. Jako osoba fizyczna nie była uprawniona do indywidualnego zakupu leku, dlatego pośrednikiem w zakupie musiał być szpital, na który została wystawione faktura. Wydatek został w całości sfinansowany przez wnioskodawczynię na podstawie umowy zawartej ze szpitalem, dlatego uważała ona, że ma prawo do jego odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej w zeznaniu rocznym.
Dyrektor KIS był innego zdania. Powołał się m.in. na art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego wysokość wydatków poniesionych na leki ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty. Zdaniem organu, posiadana przez podatniczkę umowa zawarta ze szpitalem oraz dokonanie przelewu na rzecz szpitala dokumentują tylko fakt dokonania zapłaty za lek, nie zawierają natomiast danych, o których mowa w przywołanym przepisie i nie potwierdzają faktu zakupu leku przez podatniczkę. Dopiero w momencie posiadania przez nią dokumentu zawierającego dane identyfikujące kupującego i sprzedającego, rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty, przy zachowaniu pozostałych warunków wynikających z przepisów, ulga będzie przysługiwała.
Stanowisko organów
Najnowsze interpretacje organów wskazują, jak istotne dla możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez podatnika konieczne jest prawidłowe udokumentowanie poniesionych wydatków – nie jest wystarczający sam fakt ich poniesienia, potwierdzony dokonanym przelewem. Można powiedzieć, że najważniejszym elementem jest dokument wystawiony w odpowiedni sposób – wskazujący podatnika jako nabywcę towaru bądź usługi. Istnienie w tym zakresie podmiotów pośredniczących (jak np. wskazany w powyższej interpretacji szpital) wyłącza możliwość zastosowania ulgi.
Podstawa prawna:
- art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.)