Od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje nowy wzór oświadczenia PIT- 2 (9) „Oświadczenia/ wnioski podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych”. Wzór formularza dostępny jest na stronie Ministerstwa Finansów.
Ważne: Złożone wcześniej przez pracowników druki PIT-2 zachowują swoją ważność. Zatrudnieni nie mają obowiązku ponownie składać oświadczeń w nowej wersji, o ile poprzednio złożone dokumenty pozostają aktualne. Oświadczenie należy złożyć w sytuacji, gdy uprzednio złożone płatnikowi podatku informacje uległy zmianie. O nowych formularzach warto jednak poinformować zatrudnionych; szczególnie zleceniobiorców i wykonujących dzieło, gdyż ta grupa w poprzednim stanie prawnym nie była uprawniona do składania PIT-2.
Do końca 2022 r. formularz PIT-2 zatrudniony mógł złożyć tylko w jednym zakładzie pracy. Od 2023 r. druk ten można złożyć w trzech miejscach. Liczba złożonych druków związana jest ściśle z podziałem kwoty zmniejszającej podatek.
PIT-2 decyduje o wysokości netto wypłacanego wynagrodzenia. To oświadczenie, które jest podstawą rozliczenia miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek.
Kwota zmniejszająca podatek wynosi miesięcznie 300 zł.
Możliwe rozliczenia:
- 300 zł – 1/12 kwoty wolnej – PIT złożony u jednego płatnika
- 150 zł – 1/24 kwoty wolnej – PIT złożony u dwóch płatników
- 100 zł – 1/36 kwoty wolnej – PIT złożony u trzech płatników
Ważne: Zakład pracy czy zleceniodawca pomniejszenia zaliczki o odpowiednią kwotę może dokonać tylko „na żądanie” zatrudnionego, tj. gdy podatnik złoży płatnikowi oświadczenie o stosowaniu tego pomniejszenia. W celu złożenia oświadczenia zatrudniony powinien wypełnić część C formularza „Oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie pomniejszenia o kwotę zmniejszającą podatek ”.
PIT-2 od 1 stycznia 2023 r. przewiduje też złożenie wielu innych oświadczeń i wniosków przez osoby:
- które samotnie wychowują dziecko i w ciągu roku chcą się od razu rozliczyć, jak samotny rodzic – należy wypełnić rubrykę „Oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko”. Dodatkowe pomniejszenie wynosi pełne 300 zł miesięcznie i jest niepodzielne;
- które pozostają w związku małżeńskim i chcą się w ciągu roku od razu rozliczyć na zasadach, jak wspólnie z małżonkiem – należy wypełnić rubrykę „Oświadczenie o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dziecko”. Dodatkowe pomniejszenie wynosi pełne 300 zł miesięcznie i jest niepodzielne;
- które podejmują zatrudnienie po powrocie do kraju (po trzech latach zamieszkiwania poza granicami Polski) – należy wypełnić rubrykę „Oświadczenie o stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów”. Ulgę można także zastosować bezpośrednio w rozliczeniu rocznym (85 528 zł wolne od podatku);
- które są seniorami aktywnymi zawodowo (chodzi o pracujących seniorów, którzy osiągnęli wiek emerytalny (60 lat kobiety/ 65 lat mężczyźni), ale zrezygnowali z pobierania świadczeń emerytalnych – należy wypełnić rubrykę „Oświadczenie o stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów”. Ulgę można także zastosować bezpośrednio w rozliczeniu rocznym (85 528 zł wolne od podatku);
- które wychowują 4 dzieci i więcej – należy wypełnić rubrykę „Oświadczenie o stosowaniu ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+ oraz ulgi dla pracujących seniorów”. Ulgę można także zastosować bezpośrednio w rozliczeniu rocznym (85 528 zł wolne od podatku);
- osób młodych – do 26 roku życia, które chcą zadeklarować chęć rozliczania bądź chęć nierozliczania kwoty wolnej 85 528 zł w ciągu roku – należy wypełnić rubrykę „Wniosek o stosowanie/niestosowanie ulgi dla młodych” (85 528 zł wolne od podatku). Zasadą jest, że zakłady pracy i zleceniodawcy stosują tę ulgę z mocy ustawy. Zleceniodawca lub pracownik mogą jednak złożyć płatnikowi wniosek w sprawie rezygnacji ze stosowania wskazanej ulgi. Ulgę można także zastosować bezpośrednio w rozliczeniu rocznym;
- które przewidują, iż ich zarobki w skali roku nie przekroczą kwoty 30 000 zł i chcą, aby zakład pracy w ogóle nie pobierał w związku z tym w ciągu roku podatku – należy wypełnić rubrykę „Wniosek o niepobieranie zaliczek”;
- pracowników oraz twórców i artystów, którzy chcą zrezygnować z rozliczania 50% kosztów uzyskania przychodów – należy wypełnić rubrykę „Wniosek podatnika składany płatnikowi o rezygnację ze stosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów”. Koszty we wskazanej wysokości podatnik ma prawo rozliczyć w zeznaniu rocznym.
Druk służy też aktualizacji informacji o wysokości rozliczanych kosztów uzyskania przychodu – należy wypełnić rubrykę „Wniosek o stosowanie/niestosowanie kosztów uzyskania przychodów”.
Pracownikom przysługują miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości:
- podstawowej (250 zł miesięcznie),
- podwyższonej (300 zł miesięcznie) w przypadku pracowników zamiejscowych albo
- udokumentowanej imiennymi biletami okresowymi.
Z mocy ustawy zakład pracy stosuje koszty w wysokości 250 zł miesięcznie.
Pracownik może w dowolnym momencie roku podatkowego złożyć w zakładzie pracy wniosek o obliczanie zaliczek bez uwzględniania tych kosztów. Należy zaznaczyć w części F. pole 13 „ wycofuję uprzednio złożone oświadczenie”.
W szczególności jest ono dedykowane pracownikom wieloetatowym, którzy chcą uniknąć ewentualnej dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym.
Forma złożenia PIT-2
Zatrudniony PIT-2 składa do zakładu pracy na piśmie lub w dowolny sposób przyjęty przez płatnika, np. poprzez system płacowo-księgowy obowiązujący w danej firmie.
Terminy
Oświadczenia i wnioski mogą być składane w dowolnym momencie roku podatkowego.
Płatnik ma obowiązek uwzględnić oświadczenie lub wniosek podatnika najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym je otrzymał (w zależności od okoliczności i własnych możliwości może je uwzględnić niezwłocznie po ich otrzymaniu).
Złożone oświadczenia i wnioski dotyczą również kolejnych lat podatkowych
Wycofanie i zmiana złożonego uprzednio oświadczenia lub wniosku następuje w drodze nowego oświadczenia lub wniosku. Podatnik jest obowiązany wycofać lub zmienić złożone uprzednio oświadczenie lub wniosek, jeżeli zmieniły się okoliczności mające wpływ na obliczenie zaliczki na podatek.
W sytuacji gdyby zatrudnieni napotkali na sytuacje problematyczne z wypełnieniem PIT-2, wówczas rekomendujemy odesłanie do obszernych objaśnień podatkowych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów.